POMOC W CHOROBIE

Wiele rodzin jest zupełnie bezradnych wobec choroby bliskiej osoby. Z reguły członkowie rodziny, odkładając na bok inne problemy, otaczają chorego troskliwą opieką. Choroba dotyka nie tylko samego chorego, ale także jego bliskich. Według K. de Walden-Gałuszko (1996) dla rodziny pacjenta stanowi ona źródło przeżyć emocjonalnych silniejszych niż te, których doświadcza sam chory. Od momentu postawienia diagnozy chory i jego bliscy zadają sobie wiele pytań, m.in. dotyczących przyczyn choroby, jej sensu, rokowań. 

Choroba postrzegana może być jako kara, wyzwanie bądź ciężka próba. Bliscy chorego początkowo zaprzeczają chorobie, nie wierzą, mają nadzieję pomyłki lekarskiej. Pocieszając chorego jednocześnie chronią siebie. W rodzinach pacjentów chorych na nowotwory ujawniają się podobne problemy: bariery w komunikowaniu się i wyrażaniu uczuć, zamiana ról, pełna napięcia i niepokoju atmosfera. Rodzina podejmuje wysiłek, by unikać napięć i stresu. Zdaniem E. Kűbler-Ross (1979) rodzina często nie zdaje sobie sprawy z tego, że prawdziwe uczucia ze strony najbliższych są dla pacjenta łatwiejsze do zniesienia, niż „sztuczna maska” pełna pozorów, którą chory umie przejrzeć, a która oznacza dla niego niemożność wspólnego przeżywania najtrudniejszych chwil. Wspólne dzielenie uczuć pozwala zrozumieć konieczność nieuchronnego rozstania i pogodzić się z tym.

Według Kűbler-Ross dla bliskich chorego najbardziej bolesna jest ostatnia faza choroby, kiedy pacjent stopniowo „odrywa się” od świata, rodziny. Rodzina potrzebuje wtedy szczególnie wiele wsparcia i podtrzymania na duchu.

RADZENIE SOBIE Z DEPRESJĄ

Kiedy wzywać pomoc fachową?

Zachęć chorego w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej by porozmawiał o swoich uczuciach z personelem medycznym czy hospicyjnym. Personel hospicyjny jest doświadczony w pomaganiu gdy pojawia się depresja lub normalne uczucia związane z chorobą terminalną. Personel medyczny który ma doświadczenie uzyskane w pracy z osobami chorymi terminalnie też może być bardzo pomocny. Ty również możesz skorzystać z rozmowy z tymi ludźmi o swoich uczuciach. Oprócz wysłuchania, ci profesjonaliści medyczni mogą załatwić ocenę z medycznego punktu widzenia i postarać się o lekarstwa zamówione specjalnie by zmniejszyć depresję i niepokój.

Co możesz zrobić by zająć się własnymi potrzebami emocjonalnymi gdy mieszkasz z osobą cierpiącą na depresję?

Jest sprawą normalną, że gdy opiekujesz się osobą chorą terminalnie, to możesz mieć silne uczucie straty lub smutku jeszcze zanim nastąpi śmierć. Nie niepokój się jeśli stwierdzisz, że zaczynasz sobie wyobrażać jak to będzie kiedy twój podopieczny odejdzie. To jest normalne, że chce się spokoju dla bliskiej osoby i dla siebie. Ludzie często widzą, lub „powtarzają” sobie w myślach jak to będzie później i zaczynają odczuwać głęboki smutek przed śmiercią. Jest to normalna reakcja. Oto kilka sposobów które mogą ci pomóc poradzić sobie z takimi uczuciami.

Porozmawiaj z rozumiejącą osobą która cię wysłucha. Rozmowa z inną osobą o twoim uczuciu straty i twoich obawach związanych z przyszłością pomoże ci uporządkować te emocje, pozwoli ci stwierdzić, że te uczucia są normalne i uzasadnione i pozwoli zacząć czynić plany na przyszłość.

Spędzaj czas z innymi członkami rodziny lub przyjaciółmi którzy są blisko chorego na raka. Skup się na wielu pozytywnych wspólnych wspomnieniach które macie i w ten sposób wspomagajcie się wzajemnie.

Daj sobie czas na medytacje lub modlitwę. Cicha modlitwa lub wsłuchiwanie się w swoje myśli może ci pomóc zaakceptować smutek lub frustrację.

Pozwól sobie na płacz. Płacz może być bardzo dobrym sposobem na wyrażenie uczucia straty czy smutku. Większość ludzi odczuwa ulgę po wypłakaniu się. Czują, że uzewnętrznili swoje emocje, że czują się spokojniejsi i że mogą zmierzyć się ze swoimi problemami.

Zaakceptuj fakt, że uczucie straty i smutku wymaga czasu by się z nim uporać. Te emocje nie będą trwały wiecznie. Wraz z upływem czasu ulegną one zmianie i w końcu powrócą uczucia spokojne.

Ogranicz ilość wykonywanych przez siebie rzeczy. Może być, że zbyt wiele od siebie oczekujesz, że szarpiesz się chcąc zrobić zbyt wiele. Może będziesz musiał zrezygnować z niektórych rzeczy które robiłeś, aby móc się skoncentrować na tym, co w obecnej sytuacji jest najważniejsze. Gdy kryzys minie, będziesz mógł powrócić do wykonywania tych rzeczy.

Pomoc psychologiczna dla pacjentów przebywających pod opieką hospicjum oraz ich rodzin:

• Marta Andryszkiewicz-Woźniak - psycholog hospicyjny

Pomoc udzielana jest w domu pacjenta objętego opieką domową oraz w Poradni mieszczącej się w Domu Hospicyjnym. Ma formę indywidualnego kontaktu z pacjentem, jak również z jego rodziną. Psycholog kontaktuje się z rodziną, gdy otrzymuje zlecenie od lekarza prowadzącego, gdy potrzebę taką zauważa pielęgniarka, jak również wtedy, gdy sam chory lub członkowie rodziny zwracają się z taką potrzebą. Pomoc psychologiczna udzielana jest również pacjentom przebywającym na Oddziale Stacjonarnym w Domu Hospicyjnym.